1. Kế toán tổng hợp là gì?

Thực ra kế toán tổng hợp là người trợ lý đắc lực cho Kế toán trưởng, là người trực tiếp kiểm tra các phần hành của phòng kế toán (hàng tồn kho, công nợ, chi phí …), đảm bảo phản ánh các nghiệp vụ kinh tế phát sinh đúng với yêu cầu của Doanh nghiệp và đúng với Chế độ kế toán, Luật thuế hiên hành. Qua đó, kế toán tổng hợp sẽ tổng hợp số liệu và lập báo cáo tài chính (và các báo cáo cần thiết khác) và chịu trách nhiệm giải trình các số liệu đối với các báo cáo mà minh đã lập.

Để đảm nhiệm được vị trí này, bạn cần có sự hiểu biết bao quát toàn bộ quy trình kế toán của Doanh nghiệp, sự am hiểu các quy định về báo cáo tài chính và thuế cũng như khả năng phối hợp công việc các nhân viên trong bộ phận kế toán. Cần nhấn mạnh là kế toán tổng hợp phải am hiểu các phần hành không có nghĩa là người làm hết các công việc của phòng kế toán mà là người điều phối phòng kế toán (sau kế toán trưởng).

Để làm được Kế toán tổng hợp, bạn nên đi từ kế toán chi tiết phần hành, nhưng điều đó không nhất thiết bạn phải qua hết các khâu. Mà khi làm việc, bạn cần quan sát các Kế toán phần hành khác và tự rút ra bài học cho bản thân. Hoặc bạn có thể học hỏi kinh nghiệm của những người đi trước khi có cơ hội. Một khi bạn lập được báo cáo tài chính (tự tổng hợp hay có phần mềm hỗ trợ) và giải trình lưu loát, hợp lý các số liệu trên báo cáo một cách nhanh chóng thì bạn có thể tự tin đảm nhận vai trò của một kế toán tổng hợp.

Do đó, vị trí này đòi hỏi người kế toán phải có kiến thức chuyên môn và các kỹ năng, kinh nghiệm nhất định; nên giao cho những người có kinh nghiệm làm kế toán từ trên một năm trở lên. Sinh viên kế toán mới ra trường có kiến thức mới, khả năng phân tích tốt nhưng không hình dung Doanh nghiệp tổ chức như thế nào?, Doanh nghiệp cần báo cáo gì?, kỹ năng lưu trữ chứng từ …thì không nên đảm nhận công việc này.

2. Chức năng và trách nhiệm của kế toán tổng hợp

Như đã đề cập, Kế toán tổng hợp là người ngoài kiến thức về chuyên môn, am hiểu các nghiệp vụ kế toán mà đòi hỏi phải có kỹ năng kiểm tra và tổng hợp số liệu, kỹ năng lập báo cáo, kỹ năng phân tích.

Là một người thiên về đối nội, một số công việc của Kế toán tổng hợp có thể tóm tắt như sau, qua đó các bạn sẽ thấy bộc lộ những kỹ năng cần có của một Kế toán tổng hợp:

• Phối hợp với Kế toán trưởng xây dựng bộ máy kế toán phù hợp với quy mô và yêu cầu thực tế tại doanh nghiệp. Đề xuất ý kiến cải tiến để bảo đảm hệ thống kế toán vận hành liên tục, hiệu quả.
• Tổ chức, phân công công việc cho từng kế toán viên một cách hợp lý, phù hợp với chuyên môn, sở trường của từng người, sẳn sang hỗ trợ về mặt nghiệp vụ khi cần thiết.
• Luôn cập nhật Chế độ kế toán, chuẩn mực kế toán, văn bản pháp luật về Kế toán, Thuế để phổ biến lại cho kế toán các phần hành; Bảo đảm các nghiệp vụ được ghi nhận đúng với Chế độ kế toán, pháp luật hiên hành.
• Hằng ngày kiểm tra những định khoản của Kế toán viên: đảm bảo công tác hạch toán đúng, đủ và kịp thời; chứng từ kế toán phải hợp lệ, hợp pháp luân chuyển đúng quy trình. Can thiệp và xử lý kịp thời các sai sót, vướng mắc về nghiệp vụ từ kế toán viên.
• Yêu cầu kế toán phần hành kiểm tra, kế toán chi nhánh phu thuộc đối chiếu số liệu trước khi gởi báo cáo theo định kỳ về kế toán tổng hợp để kiểm tra, tổng hợp và lập báo cáo cho toàn Doanh nghiêp.
• Trước khi khóa sổ lập báo cáo, kế toán tổng hợp phải lưu ý kiểm tra tính hợp lý của các khoản phân bổ (chi phí trả trước, chờ phân bổ), giá thành, dự phòng …
• Đinh kỳ cuối tháng, quý, năm, kế toán tổng hợp lập các báo cáo Thuế, Thống kê, báo cáo tài chính, báo cáo tài chính hợp nhất (nếu có) và các báo cáo phân tích nội bộ cho doanh nghiệp theo yêu cầu và đúng thời hạn quy định.
• Chịu trách nhiệm với các báo cao, số liệu trước Kế toán trưởng, Ban giám đốc. Làm việc, giải trình số liệu với Kiểm toán (độc lập, nội bộ), đại diện Quỹ đầu tư, Cơ quan Thuế đối với báo cáo tài chính và các báo cáo liên quan.

ST